آشنایی با انواع موتور برق و کاربردهای آن ها

موتور برق چیست؟

خوشبختانه پیشرفت های تکنولوژی برای بشر اغلب کارآمد و مفید بوده است.در حقیقت چالش های زندگی برای بشر سبب شد تا دنبال راه کار های متنوع برای بهبود وضعیت زندگی خود باشد.

از زمانی که برق اختراع شد بسیاری از کالاها برقی شدند. این سبب شد تا کم و بیش ابزار و ادوات دستی هم کم رنگ تر شوند. کاربرد برق اکنون در هر جا و برای هر کاری زیاد است. تقریباً اکنون همه معتاد به استفاده از برق هستند.

اما خب منابع تولید برق محدود است. گاهی هم حوادث طبیعی و غیر طبیعی سبب می شود تا برق قطع شود. از آن جا که سبک زندگی بشر تغییر کرده دیگر تحمل چند ساعت بی برق بودن کار دشواری است. اما حتی چند ثانیه عدم وجود برق سبب می شود تا خسارت جانی و مالی زیاد تر شوند.

برای همین دنبال دستگاه جایگزین برای زمان های قطعی برق رفتند. دستگاه ژنراتور یا موتور اختراع شد. دستگاهی که انرژی بنزین، گازوئیل و یا گاز را به الکتریسته تبدیل می کند. این مبدل ها دارای انواع مختلف در بازار هستند که در این مقاله با آن بیشتر آشنا می شویم.
تقریباً حتی در خانه هم ممکن است نیاز به موتور برق داشته باشید.

کاربرد انواع موتور برق

خب همان طور که می دانید برق همه جا هست. برای همین بسته به حساسیت مکانی نیاز است تا برق دائماً کار کند. اگر برق قطع شود آسیب های گاهاً جبران ناپذیری به بار می آید. کاربرد موتور برق هم همین قدر مهم و حساس است.
کاربرد های این دستگاه در انواع مختلف شامل موارد زیر می باشد.

استفاده در مصارف خانگی ویلا و باغ
کاربری صنعتی در کشاورزی و دامپروری و مرغداری ها
در هتل ها و بیمارستان ها
در ورزشگاه ها
بسته به جایی که موتور برق قرار است استفاده شود باید مشخصات فنی این دستگاه را بررسی کنید.
مثلاً ممکن است در منزل، باغ و یا ویلا مدتی بدون برق بودن زیاد اهمیت نداشته باشد. اما در بیمارستان باید در کمتر از چند صدم ثانیه برق مجدد به مدار ها راه یابد . دستگاه های تنفسی و کلیه دستگاه های پزشکی به برق نیاز دارند.

در مرغداری ها و دامپروری ها هم باید سرعت تأمین و برقراری جریان برق بسیار بالا باشد.
اما انواع موتور برق بر اساس این که چه نوع سوختی استفاده می کنند کدام هستند. در بخش بعدی به انواع موتور برق یا ژنراتور اشاره خواهیم کرد.

انواع موتور برق از نظر نوع سوخت

موتور برقی ( ژنراتور) دیزلی
خب یکی از انواع ژنراتور های موجود در بازار انواع دیزلی است که گازوئیل منبع تغذیه آن است. این مدل ها هم حجم و قدرت بالاتری دارند و هم البته صدای بیشتر دارند.
نمونه های گازوئیلی ابعاد بزرگ تری هم دارند.

موتور برق بنزینی
این مدل ها در انواع کاربری ها عرضه شده اند. دارای سوخت بنزین برای کار و تولید الکتریسته هستند. صدا و حجم کمتری نسبت به انواع دیزلی دارند. اما چون منواکسید کربن و دی اکسید کربن تولید می کنند، باید در فضاهای باز استفاده شوند. در این مدل برای تولید هر 2 کیلو وات برق تقریباً 1.2 لیتر بنزین نیاز است.

موتور برق گازی
این موتور برق ها آلایندگی و صدای کمتری دارند .همچنین کم مصرف هم هستند.
اما خب معایبی چون عدم دسترسی به منبع سوخت عیب اصلی این مدل ها است. اما در عوض هزینه های کمتر و طول عمر بالاتری نسبت به مدل های بنزینی دارند.

اما نوع دیگری از طبقه در این دستگاه وجود دارد که آن هم به دلیل مشخصات فنی متفاوت هست. در ادامه این نوع دسته بندی را هم بررسی خواهیم کرد.

انواع موتور برق بر اساس روش راه اندازی

موتور برق هندلی که یک طناب را باید بکشید تا موتور راه بیفتد. این مدل ها بیشتر بنزینی هستند. چون برای راه اندازی نیاز به نیروی انسانی دارند.

موتور برق استارتی که با یک سوییچ راه اندازی انجام می شود. این مدل ها بیشتر در دستگاه های بزرگ و دیزلی هستند.
البته همین دستگاه های استارتی به روش دستی و هندلی هم راه اندازی می شوند.

موتور برق ها می توانند تک فاز و سه فاز باشند.
انواع مدل تک فاز سبک تر هستند و حمل و نقل ساده تری دارند. موتور برق های سه فاز برق 220 ولت تولید می کنند و انواع سه فاز ولتاژ 380 ولت را ایجاد می کنند.

در موتور برق بخش های مختلفی وجود دارد که در ادامه بررسی می کنیم.

اجزا و بخش های یک دستگاه موتور برق

خب هر دستگاه هی برای ساخته شدن و انجام کار بخش هایی دارد که در این قسمت قسمت های مختلف از دستگاه موتور برق را بیشتر بررسی می کنیم. البته بررسی فنی این اجزا زمان بر است. در حقیقت کافی است مختصری با نام آن ها آشنا باشید تا در زمان کار با دستگاه بدانید کار هر قسمت چیست.
سیستم سوخت
تنظیم کننده ولتاژ که ولتاژ مستقیم را به متناوب و برعکس تبدیل می کند.
پنل کنترل
سیستم روغن کاری که کمک می کند اجزای موتور برق که حین کار به هم ساییده می شوند کمتر مستهلک شده و آسیب ها به اجزا به حداقل برسد.

سیستم سردسازی که در موتور برق ها بیشتر این کار توسط هوا انجام می شود.
خروجی ها که می توانند برق AC و DC را به دستگاه های دیگر منتقل کنند.

اما برای انتخاب و خرید موتور برق چه معیارهایی دارید؟ به چه نکاتی دقت می کنید؟
در بخش بعدی راهنمای انتخاب و خرید موتور برق خوب را بررسی می کنیم.

راهنمای خرید موتور برق

برای این که دستگاه های خاص مثل موتور برق را بخرید، اول باید بدانید که قرار است این موتور برق کجا و برای چه حد از کاربری استفاده شود.
این که برای مصارف خانگی است و یا برای کاربری سازمانی در انتخاب نقش اصلی را ایفا می کند.

این که شما قرار است موقت و یا دائم از برق استفاده کنید هم نکته مهم دیگر است که در زمان خرید باید به آن توجه کنید.
موتور برق های دائم کار برای زمانی است که در محل هیچ دسترسی به برق ندارید. برای همین قرار است همیشه برق مورد نیاز شما را تأمین کنند. پس بهتر است قوی باشند.

یعنی اگر در باغ خود کل مصرف برق خروخی شما 5 کیلووات است شما مدل های 8 کیلوواتی را انتخاب کنید. تا هم تحت فشار قرار نگیرد و هم عمر دستگاه بیشتر شود.

اما اگر به برق دسترسی دارید، اما می خواهید در زمان قطعی برق دستگاه راه اندازی شود، باید مدل های موقت کار را انتخاب کنید. این مدل ها معمولاً می توانند بین 8 تا 10 ساعت کار کنند.

این مدل ها در بیمارستان ها، دامداری ها و مرغداری ها و یا حتی در مشاغل صنعتی و دارویی کارایی دارند. در حقیقت برق اضطراری هستند و خب شاید بیشتر در تابستان ها به کار آیند.

مشخص کردن میزان توان مورد نیاز
خب توان خروجی و کلی مصرف برق در هر ساختمان و مکانی با جای دیگر فرق دارد. دستگاه های برقی هم توان متفاوتی بسته به مدل و مارک مصرف می کنند. برای همین در زمانی که می خواهید مثلاً برای خانه و یا اداره موتور برق بخرید، توان و بار را باید محاسبه کنید.
معمولاً برای مصارف خانگی با توجه به وجود، یخچال، کامپیوتر، تلویزیون و سیستم های روشنایی موتور برق های بین 3000 تا 6500 کیلوواتی می تواند کافی باشد.

همچنین باید موتور برق بتواند در مقابل نوسانات برق هم واکنش نشان داده و حساسیت کافی داشته باشد. سیستم AVR نوسانات را از بین می برد.

محل قرار دادن موتور برق هم در طول عمر دستگاه موثر است.
این که در محیط باز قرار است گذاشته شود یا در محیط در بسته.

همچنین مواردی مثل مخزن سوخت ، تجهیزات جا به جایی و انتخاب نوع سوخت موتور برق اهمیت خواهد داشت.
مثلاً اگر دسترسی به گاز شهری دارید انواع گازی گزینه خوبی هستند. اما اگر دسترسی به امکانات شهری ندارید یا قرار است مدت زمان زیادی دستگاه کار کند، انواع دیزلی پیشنهاد می شود.

اگر دستگاه موقت کار می کند هم مدل های بنزینی کاربرد بیشتر دارند.
اما یکی از انواع موتور برق ها نمونه های بی صدا هستند که در ادامه بیشتر معرفی می شوند.

موتور برق بی صدا

خب این روز ها دستگاه و ادوات زیادی در بخش های مختلف به کمک انسان می آید. اغلب این دستگاه ها به دلیل داشتن موتور برقی و یا بنزینی دارای صدا هستند. در نتیجه دو نوع آلودگی یکی صوتی و دیگری محیطی ممکن است از طریق دستگاه ایجاد شود.
برای همین استفاده از تجهیزات بدون صدا و با صدای کمتر همواره جزو اولویت ها بوده است.

در مورد موتور برق هم انواع بی صدا یا کم صدایی وجود دارد که در حقیقت دسی بل کمتری دارند. اما می توان مواردی را رعایت کرد که کلاً سر و صدای دستگاه کمتر مزاحم شود.

یکی از موارد این است که دستگاه در سطح صاف و یکنواخت باشد. عدم تراز بودن سطحی که دستگاه بر روی آن گذاشته می شود سبب می شود تا صدای دستگاه بیشتر شود.
استفاده از صدا خفه کن و یا موتور برق هایی که دارای کانوپی هستند هم می تواند در این امر کمک کند.
همچنین اگر در موتور برق اینورتر استفاده شود و یا فاصله محل قرار گرفتن دستگاه تا محل محیط کار بیشتر باشد صدا ها کمتر اذیت کننده هستند.

نکات مهم در نگهداری و کار با موتور برق

برای این که دستگاهی راندمان و طول عمر خوبی داشته باشد، رعایت یک سری نکات ساده می تواند نتیجه بخش باشد.
اولین نکته این است که وقتی موتور برق را می خرید، روغن آن را با فاصله یک ماه یا 50 ساعت کارکرد عوض کنید. در ادامه تعویض روغن را هر 100 ساعت و ماهانه و سپس 6 ماه یکبار می توان انجام داد. این کار در طول عمر موتور برق را بالا می برد.

فیلتر هوای موتور برق را هر 50 ساعت خارج کره و بشویید و پس از خشک شدن در جای خود قرار دهید.
بخش دیگر موتور برق ها که باید بررسی شود شمع دستگاه است. این بخش چون جاذب آلودگی هایی مثل دود است باید 6 ماه یکبار یا 300 ساعت کار دستگاه عوض شود.

خب برای راه اندازی موتور برق چه کار باید کرد؟ این سوال پاسخ و روش ساده ای دارد.
در ابتدا سوئیچ و شیر بنزین، گازوئیل یا گاز یا هر نوع سوختی که دستگاه دارد را در حالت on بگذارید.
ساسات هم در حالت on باشد. در مدل های هندلی طناب دستی را کشیده و رها کنید. اگر هم استارتی است دکمه استارت را زده ، نگه دارید تا روشن شود و سپس رها نمایید.